Adriaan van Dis over Tjalie Robinson

Geplaats door Gerard van den Ijssel

Op 22 april is het precies vijftig jaar geleden dat Tjalie Robinson (Jan Boon, 1911-1974) overleed. Daarom zal het Indisch maandblad Moesson dit jaar niet alleen extra aandacht aan Tjalie besteden in het eigen magazine, maar ook meerdere evenementen organiseren om hem te eren.

Op zondag 21 april is de eerste van deze evenementen. Dan gaat Vivian Boon, hoofdredacteur van Moesson en kleindochter van Robinson, in gesprek met Adriaan van Dis over schrijver en journalist Tjalie Robinson. Over het belang en de betekenis van zijn literaire werk.

Van Dis schreef eerder: “Ik herken mijn vader in Tjalies verlangen naar een ongekooid leven. Ook hij was een blotevoetenkind geweest, en ook hij kon vitten op de Hollander die dat leven niet begreep. ‘De Hollander is incompetent,’ schreef Robinson, ‘onvolledig, beperkt. Niet omdat hij inferieur is, maar omdat zijn deur niet openstaat naar de tropen. Hij is bang voor de tropen, bang om bezeten te zijn. Bang voor de passie, de woede, mata gelap te worden. Bang om zich over te geven.’ Als ik dat nu lees, imiteer ik mijn vaders stem. Wat voelde die man zich in Nederland opgesloten!” (Uit Klagen met een Mopje, De Gids, jaargang 174, 2011.)

Tjalie Robinson was een Nederlands journalist en schrijver van werken die gebaseerd zijn op de cultuur van de Indische Nederlanders (Indo’s). Hij begon zijn beroepscarrière als onderwijzer op Java. De tijd van de Japanse bezetting van Nederlands-Indië (1942-1945) bracht hij door in diverse krijgsgevangenenkampen. Na de oorlog werkte hij eerst als administrateur bij Bruynzeel op Borneo. Vervolgens werd hij journalist bij het Indonesische ochtendblad De Nieuwsgier.

In 1955 vertrok hij met zijn gezin naar Nederland, waar hij aanvankelijk in Amsterdam woonde. In 1959 verhuisden zij naar Den Haag. Sinds 1956 voerde hij de redactie van het blad Onze Brug dat vooral bekend werd toen hij het omdoopte tot Tong Tong (later weer omgedoopt tot Moesson), dat op de Indische gemeenschap in Nederland was gericht. Sedertdien wordt over hem gesproken onder zijn schrijversnaam Tjalie Robinson.

Tjalie Robinson stelde zich tot doel de herinnering aan de Nederlands-Indische cultuur levend te houden, of zoals hij het zelf uitdrukte: “te ijveren voor levende monumenten van een onsterfelijk verleden”. Een van die levende monumenten is de Tong Tong Fair op het Malieveld, een mede op zijn initiatief tot stand gekomen jaarlijks evenement.

Zondag 21 april, 14.00 uur
Entree: €7,50 (inclusief thee/koffie en spekkoek)

Boekhandel Moesson
Noordeinde 122
2514 GN Den Haag

Info: www.moesson.com

Foto: Moesson